Ιερό προσκύνημα του συλλόγου «ΡΟΥΠΕΛ»,κατά την ημέρα μνήμης του Μακεδονικού αγώνα σε μια χαμένη πατρίδα το Μελένικο, ενός Κέντρου του Μακεδονικού αγώνα.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε, επίσκεψη και καφέ στο Σιδηρόκαστρο, επίσκεψη-ξενάγηση και φαγητό στο Μελένικο, επίσκεψη-ξενάγηση στην Μονή Ροζινού στην Βουλγαρία και τέλος καφέ στο παλιό Πετρίτσι. Δύο υπερπλήρη τουριστικά λεωφορεία ξεκίνησαν την Κυριακή 13-10-2019 και ώρα 08:30 από την Θεσσαλονίκη και έφτασαν στο Σιδηρόκαστρο στις 1000 όπου περίμεναν τον γράφοντα μπροστά στο καφέ-μπαρ «NUANCE»,παλαιότερα μύλος τουΣπάση(και ομολογώ πως η υποδοχή που μου επεφύλαξαν οι παλιοί φίλοι ήταν εγκαρδιώτατη) και μετά πάρκαραν τα λεωφορεία στην πλατεία και οι εκδρομείς στα καφέ μπαρ για καφέ. Η Κεντρική πλατεία Ελευθερίαςτου
Σιδηροκάστρου πλημμύρισε κόσμο και πολλές ήταν οι ευχάριστες, τυχαίες συναντήσεις ενδήμων και αποδήμων, παλαιών φίλων και συμμαθητών.Ο καιρός φανταστικός. Το Ισσάριφάνταζε μεγαλόπρεπο πάνω από την πλατεία, ενώ το πάρκο της πλατείας, καταπράσινο και πανέμορφο ακόμη. Μερικές φωτογραφίες αναμνηστικές με φόντο το Ισσάρι, ζήτησε η πρόεδρος του συλλόγου κ Βασιλική Σπάση Παπαγεωργίου και όσοι δεν είχαν απομακρυνθεί
για καφέ,φωτογραφήθηκαν. Οι εκδρομείς επιβιβάστηκαν στα λεωφορεία που ξεκίνησαν για τα σύνορα. Το λεωφορείο μας κάτω από το Ισσάρι επιβράδυνε. Ο γράφων αναφέρθηκε με λίγα λόγια στο ιστορικό του σκαλισμένου πριν 105 χρόνια «Δικέφαλου αετού στο Ισσάρι» ενώ απέφυγε να αναφερθεί στο κάστρο του Ανδρόνικου αφού από τα πλατάνια έχει καλυφθεί τελείως και δεν φαίνεται. Η πρόεδρος κ Βίκυ ΣπάσηΠαπαγεωργίουαναφέρθηκε στον Παλιό σιδηροδρομικό
Σταθμό Σιδηροκάστρου,όπου πολλοί στο παρελθόν, κατέβαιναν από το τραίνο από λάθος, στα Ιαματικά Λουτρά και SPA, που είναι αναγνωρισμένα για την ευεργετική τους δράση, στο μνημείο στην διασταύρωση της Εθνικής οδού προς Προμαχώνα και Πετρίτσι,αφιερωμένο όπως είπε στο Έπος του 1940, με χαραγμένη την επιγραφή «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ ΣΟΙ ΔΟΥΝΑΙ ΟΥΚ ΕΜΟΝ ΕΣΤΙΝ ΚΟΙΝΗ ΓΑΡ ΓΝΩΜΗ ΠΑΝΤΕΣ ΑΥΤΟΠΡΟΑΙΡΕΤΩΣ», στο
μνημείο του Αυτοκράτορα Βασίλειου Β’ του Βουλγαροκτόνου, ο οποίος το 1014 ευρισκόμενος στις Σέρρες, κινήθηκε με προορισμό, μέσω Κλειδίου να περάσει στην Βουλγαρία. Ο Βούλγαρος Τσάρος Σαμουήλ όμως είχε προλάβει να οχυρωθεί στα στενά για να αναχαιτίσει την προέλαση. Ο Βουλγαροκτόνος με ένα ευφυές σχέδιο κατάφερε να βγεί στα νότα του Βουλγάρικου στρατού,περνώντας το όρος Μπέλλεςστις 29 Ιουλίου το 1014. Ο Βουλγάρικος στρατός
πανικοβλήθηκε και τράπηκε σε φυγή. Συνελήφθησαν κατ’ άλλους 14000 κατ΄ άλλους 15000 ή 8000. Ο Βουλγαροκτόνος χώρισε τους αιχμαλώτους ανά 100, τύφλωνε τους 99 και άφηνε έναν μονόφθαλμο για να οδηγήσει τους υπόλοιπους στην Βουλγαρία.Στο βάθρο του μνημείου αναγράφεται «ΒΑΣΙΛΕΊΩ ΤΩ ΒΥΖ/ΝΩ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙ ΜΝΗΜΟΝΕΣ ΔΕΙΝΩΝ ΑΕΘΛΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ ΤΟΔΕ ΛΑΪΝΟΝ, ΕΠΙΓΟΝΟΙ ΣΤΗΣΑΝ ΔΟΞΗΣ ΑΪΔΙΟΝ». Τέλος αναφέρθηκε στο
μνημείο «ΟΧΙ-ΜΑΧΗΣ ΟΧΥΡΩΝ»στην έξοδο από τον αυτοκινητόδρομο προς το πεδίο Μάχης του Ρούπελ, όπου υπάρχει η προτομή του Ι.Μεταξά, εμπνευστή των Οχυρών, ενώ περιμετρικά της προτομής και στις μαρμάρινες πλάκες, αναγράφονται τα ονόματα των 21 Οχυρών, καθώς και η απάντηση του Διοικητή του ΡούπελΔουράτσου «ΤΑ ΟΧΥΡΑ ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΟΤΑΝ ΚΥΡΙΕΥΘΩΣΙΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΟΥ. Ο ΑΓΩΝ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΘΕΙ. ΠΑΣΑ ΔΕ
ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΠΡΟΣΕΓΓΊΣΕΩΣ ΤΟΥ ΟΧΥΡΟΥ ΘΑ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ» . Στο δεύτερο λεωφορείο την ξενάγηση έκανε η κ Ευδοκία Φουρτούνα. Στην διαδρομή μέχρι τα σύνορα ο αειθαλής «ΜΑΕΣΤΡΟΣ κ Νικόλαος Καλαιτζής (Νικολάκης) τραγούδησε στο δεύτερο λεωφορείο το «Μελένικο» καθώς και το «Σύνορα η αγάπη δεν γνωρίζει» κάτι που έκανε και στο πρώτο λεωφορείο κατά την διαδρομή από Θεσσαλονίκη έως Σιδηρόκαστρο και παρέσυρε τους συνταξιδιώτες στο τραγούδι.
Τα λεωφορεία έφτασαν σε λίγη ώρα στα σύνορα όπου προέκυψε κάποιο μικρό πρόβλημα με δύο εκδρομείς, το οποίο όμως λύθηκε άμεσα,χάρηστην καλή θέληση των δύο ελεγκτών αστυνομικών (του Έλληνα και του Βούλγαρου). Η διαδρομή για το Μελένικο δεν ήταν και ό,τι καλύτερο. Δρόμοι στενοί ανώμαλοι με πολλές στροφές και σε πολλά σημεία με σαμαράκια, δεν επέτρεπαν να κινηθεί κανείς ελεύθερα . Καθ’ όλη την διαδρομή από τα σύνορα και μετά, η κυρία Ευδοκία Φουρτούνα που ανέβηκε στο
λεωφορείο μας, αναφέρθηκε στην ιστορία του Μελένικου, το οποίο όπως είπε, ήταν Ελληνικότατο αφού όλες οι οικογένειες εκτός ελάχιστων Βουλγάρικων ήταν Ελληνικές, ανέπτυξε το εμπόριο, την εκπαίδευση, τις τέχνες, τα δε κρασιά του ήταν περιβόητα σ’ όλη την Ευρώπη. Αναφέρθηκε επίσης στα παλιά Ελληνικά Μακεδονίτικα Αρχοντικά, τα οποία καταλήφθηκαν από τους Βουλγάρους, ανακαινίσθηκαν και τώρα ελκύουν τουρίστες. Το Μελένικο ήταν ένα από τα βασικά
κέντρα του Μακεδονικού αγώνα. Η κ Φουρτούνα ανέφερε πως
«Από το προξενείο Σερρών ή από άλλες µυστικές κρύπτες των Σερρών µεταφέροντανταόπλασεφορτίαµεψάθεςκαιταπυροµαχικάσεβαρέλιακρασιούκαιπαραδίδοντανστοΟικοτροφείοκαιαπαυτόσταχωριάτουΚαζάΠετριτσίουκαιΜελενίκου»
Στο Μελένικο η κυρία Ευδοκία Φουρτούνα Καλαφατοπούλου ξενάγησε αρκετούς εκδρομείς, στο διατηρητέο αρχοντικό, που κάποτε ανήκε στην οικογένεια Κουρδούπαλου, που εκτός του
παλιού Μακεδονικού διάκοσμουτων χώρων του σπιτιού, εντυπωσιάζει η 200 μέτρων μήκους και 12 πλάτους, «ΤΡΥΠΗΤΗ», μια στοάσε δύο επίπεδα, στους αμμώδεις από ασβεστολιθικά πετρώματα, λόφους (πυραμίδες),ένα φυσικό ψυγείο,που διατηρούσαν οι Κουρδούπαλοι όπως και όλοι οι Μελενίκιοι, τα περιβόητα κρασιά τους τα οποία προτιμούσε ιδιαιτέρως ο ΟυίστονΤσώρτσιλ(τώρα υπάρχουν ενδεικτικά 3-4 βαρέλια). Οι παρέες
διασκορπίστηκαν στα εστιατόρια, επειδή ήταν και ώρα φαγητού. Το φαγητό ήταν καλό σε γενικές γραμμές (αν και η Ολυμπία ΓιαννακοπούλουΚαγκελίδου μου τάψαλε, επειδή εγώ έφαγα κατσικάκι ψητό, κάτι που ήθελε κι αυτή, αλλά δεν την ειδοποίησα) Όμορφο το Μελένικο, με την γραφικότητά του, τα όμορφα ανακαινισμένα παλαιά Μακεδονικά αρχοντικά, ένα περιβάλλον καταπράσινο με ελάχιστες φθινοπωρινές αποχρώσεις, αλλά και έντονο σε
πολλά σημεία, το σκούρο ροζέ φύλλωμα, κάποιων αναρριχητικών φυτών. Μια χαμένη πατρίδα, που κάθε επίσκεψη της προκαλεί συγκίνηση στους απογόνους των Μελινικίων, που αναγκάστηκαν να παρατήσουν την πατρίδα τους και τις περιουσίες τους, λόγω της συνθήκης του Βουκουρεστίου. Διαπιστώθηκε όμως από πολλούς πως,η συμπεριφορά των σερβιτόρων, ήταν σε πολλές περιπτώσεις επιεικώς «απαράδεκτη». Μια ανεξήγητη επιθετικότητα σε κάθε
τι που ζητούσαν οι πελάτες και στο Μελένικο αλλά και αργότερα στο παλαιό Πετρίτσι.Στην επίσκεψη στην Μονή Ροζινού, ο δρόμος κι εδώ ήταν χάλια και στο σημείο μάλιστα 2 περίπου χιλιόμετρα μακριά από την μονή Ροζινού,τα λεωφορεία σταμάτησαν επειδή δεν μπορούσαν να ανέβουν στην Μονή και αποβίβασαν τους εκδρομείς, Τρόμαξαν οι οδηγοί να γυρίσουν τα λεωφορεία προς τα πίσω.Την ανάβαση-κατάβαση προς την Μονή, ανέλαβαν «πειρατικά ταξί». Στην Μονή
αυτό που εντυπωσιάζει, είναι οι τοιχογραφίες, οι οποίες είναι από την Βυζαντινή εποχή ( 14ο αιώνα)και τα ονόματα των Αγίων γραμμένα με Βυζαντινή γραφή.Οι τοιχογραφίες στον Νάρθηκα, κοσμούνται με τρομακτικές παραστάσεις από την Δευτέρα Παρουσία, ενώ εικονίζεται και ο Άγιος Χριστόφορος με «κεφαλή κυνός». Η Μονή έχει ιδρυθεί σύμφωνα με την προφορική παράδοση, τον ΙΓ’ αιώνα από τον Δεσπότη Αλέξιο Σλάβο (χωρίς να είναι επιβεβαιωμένο). Η εκκλησία του μοναστηριού αφιερωμένου
στο «Γενέθλιον της Θεοτόκου» κτίστηκε πριν τον 15ο αιώνακαι ζωγραφίστηκε το 1597 και το μοναστήρι ανακαινίσθηκε ως μετόχι της Μονής Ιβήρων. Το 1611 ζωγραφίστηκε η νότια πρόσοψή του ενώ έπαθε μεγάλη ζημιά από πυρκαγιά μεταξύ 1662 και 1674 κατά την οποία κάηκε και η βιβλιοθήκη.Η ανακατασκευή ολοκληρώθηκε το 1732 από χρήματα πλούσιων Βουλγάρων. Το μοναστήρι έφτασε στο απόγειό του τον 19ο αιώνα που ήταν το τοπικό κέντρο της Ορθοδοξίας. Δυστυχώς μετά
την συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγηςτο 1921,επιδίκασε την Μονή Ποζινού καθώς και το Μελένικοστην Βουλγαρία.Την Ξενάγηση στο Μοναστήρι έκανε η κ Ευδοκία Φουρτούνα ενώ η ίδια, κάλεσε τον ιερέα της εκκλησίας, που διάβασε τρισάγιο για τις ψυχές όλων των Ελλήνων Μελενίκιων,που έφυγαν από αυτή την ζωή. Εντύπωση επίσης προκάλεσε η μεγάλη μήκους 10 περίπου μέτρων ξύλινη τράπεζα στην οποία παλαιότερα καθόταν
για φαγητό πάνω από 50 μοναχοί, το καταπληκτικό ξυλόγλυπτο τέμπλο στο παρεκκλήσι και η ασήκωτη σιδερένια πόρτα εισόδου του μοναστηρίου. Η επιστροφή έγινε και πάλι με τα «ταξί» στον χώρο των λεωφορείων στα οποία επιβιβάστηκαν οι εκδρομείς για να φτάσουν σε λίγη ώρα στο Μελένικο.Στις 1700 συγκεντρωθήκαμε και πάλι και επιβιβαστήκαμε στα λεωφορεία με προορισμό το παλιό Πετρίτσι. Προέκυψε όμως το εξής. Κάποιοι είπαν πως τα μαγαζιά στο Πετρίτσι την Κυριακή είναι κλειστά και άλλοι ανοιχτά. Εκδηλώθηκε επιθυμία από μερικούς να επισκεφθούμε το Σαντάνσκι. Προκειμένου να διευθετηθεί η διαφορά, ο γράφων πρότεινε να πάει ένα λεωφορείο στο Σαντάνσκι και ένα στο Πετρίτσι. Στο τέλος όμως επικράτησε η επίσκεψη στο Πετρίτσι αφού αυτό ήταν και στο πρόγραμμα της εκδρομής. Φτάσαμε στο Πετρίτσι όπου διαπιστώσαμε πως όντως τα μαγαζιά ήταν κλειστά και καθίσαμε στην μοναδική ίσως, ανοιχτή καφετέρια “AVALON” που θα έπρεπε να λέγεται «ΑΒΟΛΟΝ», αφού σηκωθήκαμε σε λίγη ώρα και φύγαμε, χωρίς να έχουμε πιεί καφέή αναψυκτικό. Η μόνη που σερβιρίστηκε (selfservice) ήταν η Μώυσου Τούλα που κουβαλούσε μαζί της παγωμένο Τσάι. Η επιστροφή έως και το Σιδηρόκαστρο κύλησε ομαλά. Το λεωφορείο σταμάτησε μπροστά στου Γάλβα (όπου ήταν και το αμάξι μου παρκαρισμένο) και απ’ όπου αρκετοί προμηθεύτηκαν γλυκά (τρούφες) όπως φυσικά και ο γράφων.Εκεί είχα μια ευχάριστη συνάντηση αλλά δέχθηκα και ένα παράπονο από την κ Μιχαλοπούλου Βάσω και την αδελφή της . «Γιατί δεν μας ειδοποιήσατε να γεμίσουμε κι εμείς εδώ στο Σιδηρόκαστρο ένα λεωφορείο κ Γιώργο? Κάλεσα την πρόεδρο κ Παπαγεωργίου η οποία υποσχέθηκε πως στην επόμενη εκδρομή, αλλά εντός Ελλάδος, θα το φροντίσει. Ευχήθηκα σε όλους καλή συνέχεια προς Θεσσαλονίκη και εγώ τράβηξα προς Ξάνθη.
Τσαταλτζινός Γεώργιος