Κουρνιασμένη στους πρόποδες του Μπέλλες και των Κρουσίων, εδώ και δεκαετίες, η λίμνη Κερκίνη “περιμένει” υπομονητικά τους επισκέπτες της, για να προσφέρει την πρέπουσα φιλοξενία που αναζητούν κατά την διέλευση και παραμονή τους, εκατοντάδες είδη πουλιών (πάνω από 300 είδη καταγεγραμμένα) άλλα για να φωλιάσουν, κάποια να διαχειμάσουν και άλλα χρησιμοποιώντας την λίμνη και την γύρο περιοχή ως ενδιάμεσο σταθμό για την συνέχιση των μακρινών ταξιδιών τους !!!
Αυτά θα συνυπάρξουν αρμονικά με τα πλούσιο ζωικό βασίλειο σε μια μοναδική χλωρίδα που αριθμεί εκατοντάδες είδη φυτών, που απλώνεται στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα και της λίμνης αλλά και στα γύρω βουνά ! Αγριογούρουνα και ζαρκάδια, με λύκους αλεπούδες και τσακάλια, νυφίτσες βρωμοκούναβα και πετροκούναβα συνθέτουν ένα εντυπωσιακό σκηνικό θηλαστικών αφού σε αυτά προσθέσουμε και δεκάδες ερπετά και αμφίβια !
Αλλά και ψάρια συμμετέχουν στην σύνθεση αυτού του μαγευτικού βιότοπου! Πάνω από 30 είδη ψαριών με κυρίαρχο το γνωστό σε όλους μας γριβάδι, που είτε το ψαρέψαμε είτε το γευτήκαμε τηγανιτό ή ψητό !!!
Ξεχωριστό και ιδιαίτερο ρόλο κατέχουν βέβαια τα γνωστά στο πανελλήνιο βουβάλια της λίμνης Κερκίνης !!! Αποτελούν τον μεγαλύτερο αριθμό βουβαλιών στην Ελλάδα και μάλιστα προστατεύονται από το Ελληνικό κράτος . Ανάμεσα σε λάσπες και νερά λικνίζονται τεμπέλικα, προσφέροντας εργασία και εισόδημα σε πολλές ομάδες εργαζομένων και επαγγελμάτων ! Με τα εξαιρετικά προϊόντα γάλακτος αλλά και τα διάσημα πλέον προϊόντα κρέατος, όπως ο βουβαλίσιος καβουρμάς , η παραγωγή και εκμετάλλευση γάλακτος και κρέατος αποτελεί σημαντικό οικονομικό συντελεστή που συμμετέχει πολλαπλασιαστικά και διαχέει εισόδημα σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού γύρω από την λίμνη !!!
Και φυσικά ο άνθρωπος !!! Ο άνθρωπος που με κάθε του παρέμβαση θετική ή αρνητική επηρεάζει ουσιαστικά την πορεία και την εξέλιξη της λίμνης ως υγροβιότοπου αλλά και ως τουριστικού προορισμού ! Άλλωστε τι είναι η λίμνη ! Είναι η παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα στην φύση, αφού με αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε η τεχνητή λίμνη της Κερκίνης το 1932 !!! Είναι το τεχνικό έργο που σκοπό είχε την συγκράτηση των φερτών υλών του Στρυμόνα και την αποθήκευση υδάτινων πόρων για την άρδευση της πεδιάδος των Σερρών . Και να στο τέλος πάλι η φύση, μόνη της αντιδρώντας θετικά δημιούργησε αυτό το πανέμορφο και μοναδικού κάλους τοπίο, τον υγροβιότοπο !
Και πάλι ο άνθρωπος με νέες παρεμβάσεις και δράσεις πολλές φορές “επιτίθεται” στην λίμνη με αποτέλεσμα την συρρίκνωση μέρους της πανίδας και χλωρίδας της λίμνης ! Για τον λόγο αυτό και την προστασία της λίμνης και της παραλίμνιας περιοχής, περίπου 800 στρέμματα κηρύχτηκαν προστατευόμενα σύμφωνα με την συνθήκη Ramsar! Επίσης το σύνολο αυτής της περιοχής κηρύχθηκε και θεσμοθετήθηκε ως “Εθνικό Πάρκο Λίμνης Κερκίνης” από τον Νοέμβριο του 2006 αποκτώντας αξία Εθνικής σημασίας !!!
Και έτσι πραγματικά πρέπει να αντιμετωπίζεται ως Εθνικό πάρκο και Εθνικής σημασίας, που εννοείται ότι ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια των δήμων Σιντικής και Ηρακλείας στον οποίων τα όρια εκτείνεται το πάρκο ! Ο χαρακτηρισμός της και μόνον ως Εθνικού Πάρκου επιβάλλει την ανάλογη αντιμετώπιση ως προς τις υποδομές, την διαχείριση και την λειτουργία κάθε δραστηριότητας γύρω από αυτήν !
Μέσα από αυτήν την “διαδρομή“ του χρόνου και στο βάθος δεκαετιών η λίμνη Κερκίνη από ένα καθαρά τεχνικό έργο, μεταμορφώθηκε σε ένα μαγευτικό τόπο. Πέρα από αρδευτικό έργο αρχικά, στην συνέχεια εξελίχθηκε σε μαγευτικό υγροβιότοπο μοναδικής βιοποικιλότητας, τελικά και αναπόφευκτα απέκτησε τεράστια τουριστική σημασία !!!
Ο Αργυροπελεκάνος, Πετρίτης, ο Χρυσαετός, ο Βασιλαετός κ.α μοναδικά πουλιά στον κόσμο, ήταν αυτά που δημιούργησαν αρχικά το κίνητρο για την επίσκεψη παρατηρητών πουλιών στην περιοχή της λίμνης . Στο διάβα του χρόνου και με την ανάληψη πρωτοβουλιών από τους επαγγελματίες της περιοχής, αναπτύχθηκε ως εναλλακτική μορφή τουρισμού όχι μόνο για την παρατήρηση και την επιστημονική έρευνα, αλλά και για την αναψυχή και χαλάρωση χιλιάδων επισκεπτών ετησίως !!!
Γύρω από την λίμνη και σε συνδυασμό με τον ορεινό όγκο του Μπέλλες με τα μαγευτικά Πορόια, αναπτύχθηκε ένα πρότυπο μοντέλο ανάπτυξης, δημιουργώντας πραγματικά νέα επαγγέλματα άγνωστα για την περιοχή αλλά και πλειάδα από νέες θέσεις εργασίας ! Ξενοδοχεία, ταβέρνες, κρεοπωλεία μοναδικών προϊόντων, βαρκάδες, άλογα, ποδήλατα κ.α. αποτελούν οικονομικές δραστηριότητες πρωτόγνωρες για την περιοχή και συνθέτουν ένα ελπιδοφόρο οικονομικό περιβάλλον με πολλές ακόμη δυνατότητες , ανεξάρτητα από τις δυσκολίες που υπάρχουν και ιδιαίτερα τώρα στην συνεχιζόμενη οικονομική κρίση που διέρχεται η πατρίδα μας .
Δεν είναι τυχαίο ότι το 2010 η Κερκίνη στα πλαίσια του προγράμματος “Ευρωπαϊκοί Προορισμοί Αριστείας” αναδείχθηκε κορυφαίος ευρωπαϊκός προορισμός, κερδίζοντας το βραβείο EDEN ! Μπορούμε και πάλι !!!
Είναι ανάγκη ως Εθνικό Πάρκο, όπως άλλωστε χαρακτηρίστηκε από την πολιτεία, να αντιμετωπιστεί στο σύνολο της η Κερκίνη! Τα έργα υποδομής, για το καθαρισμό και εκβάθυνση της λίμνης, της ενίσχυσης των τοιχωμάτων, των αντιπλημμυρικών έργων, την διαχείριση των υδάτων κλπ είναι δράσεις που δεν μπορούν να σηκώσουν οι δήμοι Σιντικής και Ηράκλειας . Η συμμετοχή τόσο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας αλλά κυρίως της Κεντρικής κυβέρνησης είναι επιβεβλημένες !!! Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να επικεντρώσουν αν θέλουμε να ελπίζουμε για ουσιαστικά και μεγάλα έργα υποδομής που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη και την αειφορία !!! Η Δήμοι πρέπει να συμβάλλουν στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους και πολλές φορές λίγο πάνω από αυτές, αφού ο τελικός αποδέκτης των κρίσεων και των σχολίων των επισκεπτών είναι οι ίδιοι ! Όμως η βασικές υποδομές είναι ευθύνη της κεντρικής εξουσίας !
Σε αυτήν την κατεύθυνση διαπιστώνεται τα τελευταία χρόνια μια εντονότερη δραστηριότητα με έκδηλο ενδιαφέρων για μεγάλα έργα υποδομής από την κεντρική εξουσία. Με ικανοποίηση διαβάζω ότι δρομολογήθηκαν και δρομολογούνται έργα δεκάδων εκατομμυρίων τόσο από Εθνικούς πόρους (ΠΔΕ) όσο και από κοινοτικούς πόρους (ΕΣΠΑ, Interreg) που αφορούν κυρίως σε αντιπλημμυρικά έργα για την προστασία των κατοικημένων περιοχών , έργα προστασίας των αναχωμάτων με στεγάνωση αυτών κ.α.
Αυτό όμως που τράβηξε το ιδιαίτερο ενδιαφέρων και την προσοχή μου, αλλά που πέρασε ίσως στα “ψηλά γράμματα“, ήταν η πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργού Μεταφορών κου Καραμανλή στο συνέδριο SERRES AGRIBUSINESS και αφορά στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου Master Plan χρηματοδοτούμενο κατά επτά εκατομμύρια από το υπουργείο, μέσω της Υποδομής ΑΕ και κατά επτά εκατομμύρια από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τον ίδιο σκοπό !!! Πιστεύω ότι η σύνταξη και η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου master plan για την λίμνη Κερκίνη και τον Στρυμόνα θα αποτελέσει το κλειδί και τον μοχλό για μία μακροχρόνια ανάπτυξη ανάδειξη και αξιοποίηση στο μέγιστο βαθμό της περιοχής, πάντα μέσα στις απαιτήσεις της προστασίας του υγροβιότοπου και της βιοποικιλότητας !
Αυτήν την ανακοίνωση πρέπει να την “πιάσουν” οι εμπλεκόμενοι δήμοι Σιντικής και Ηρακλείας, να ενημερωθούν (αν δεν το έχουν κάνει ήδη) να την παρακολουθούν και να την ενισχύουν με θετικές παρεμβάσεις έτσι ώστε να μια πραγματικότητα! Μια πραγματικότητα που θα δημιουργήσει μια άλλη πραγματικότητα που όλοι θέλουμε για τον τόπο μας ! Μια πραγματικότητα της αειφόρου ανάπτυξης, της υπερηφάνειας για τον τόπο μας και της ικανοποίησης για τα οικονομικά αποτελέσματα, σε αντίθεση με την γκρίζα σημερινή πραγματικότητα της μιζέριας και της εγκατάλειψης όπως μας χρεώνουν και αναδεικνύουν ενίοτε πανελλαδικά ΜΜΕ !
Στα πλαίσια αυτού του master plan πιστεύω ότι ο σχεδιασμός, η δημιουργία και ίδρυση ενός πολυδύναμου μεγάλου συνεδριακού κέντρου, στα όρια της λίμνης, με πολυχώρους και παρατηρητήρια, αίθουσες εκδηλώσεων κ.α. θα καλύψει μια ακόμα δυναμική αυτήν του συνεδριακού τουρισμού ιδιαίτερα σε θέματα περιβάλλοντος . Δεκάδες συνέδρια Παγκοσμίου, Εθνικού και τοπικού ενδιαφέροντος διοργανώνονται κάθε χρόνο . Η περιοχή μπορεί να γίνει “ισχυρός παίκτης” στον τομέα αυτό !
Όμως σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τον χρόνο υλοποίησης του προαναφερόμενου master plan είναι υποχρέωσή μας να αναπτύξουμε κάθε δυναμική στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας . Αυτοί που γνωρίζουν και μπορούν να μας πουν τι χρειάζεται, είναι οι άνθρωποι της λίμνης . Αυτοί ξέρουν καλύτερα από όλους . Αυτοί από εκεί βιοπορίζονται ! Αυτοί από εκεί και εκεί ζουν ! Ας τους ακούσουμε επιτέλους ! Άλλωστε η καρδιά του τουρισμού στην Σιντική κτυπάει ούτως ή άλλως στην λίμνη Κερκίνη ! Μπορούμε και οφείλουμε να την κάνουμε να χτυπάει πιο δυνατά !!!
Αβράμης Σωτήριος
Οικονομολόγος Msc – φοροτεχνικός
Άρθρο στο φύλλο Απριλίου στην εφημερίδα “Ψίθυροι της Σιντικής”